Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) PİYASASI  2012 YILI SEKTÖR RAPORU’ nu yayınladı             

                Rapora göre ;

Ø  2012 yılı içerisinde tüplü bayi sayısı bir önceki yıla oranla yaklaşık %6 azalarak  9286, dökme kullanıcı sayısı ise yaklaşık %9 azalarak 11491  olarak gerçekleşmiştir.

Ø  Türkiye’de binek arabalarının yaklaşık %18’i otogaz kullanmaktadır

Ø  01.01.2012 ve 31.12.2012 tarihleri arasında 4 adet dağıtıcı lisansı, 3 adet depolama lisansı, 8 adet taşıma (5 Karayolu, 1 Denizyolu, 2 Boru Hattı) lisansı, 1 adet tüp imalatı, 3 adet tüp muayene, tamir ve bakım lisansı ve 1.049 adet otogaz bayilik lisansı olmak olmak üzere toplam 1.068 adet lisans verilmiştir. 2012 yılı içerisinde toplam 934 adet lisans tadili yapılmış, 627 adet lisans ise sona erdirilmiştir.

Ø  2012 yılında TÜPRAŞ tarafından piyasaya sunulmak üzere 772.813 ton “karışım LPG” üretimi gerçekleştirilmiştir.

Ø  2012 yılında tüplü LPG satışının % 2,2 oranında, dökme LPG satışının %1 oranında azaldığı, otogaz satışının ise % 1,98 oranında artış gösterdiği görülmektedir. 

SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) PİYASASI  2012 YILI SEKTÖR RAPORU

LPG PİYASASI GENEL GÖRÜNÜM

                Dünya Piyasası

Kolay bulunabilr, taşınabilir, depolanabilir olması, verimliliği ve diğer bir çok yakıta oranla C, NO_x, SO_x  ve partikül yayımının çok düşük olması nedeniyle temiz ve çevreci bir enerji kaynağı olan LPG (sıvılaştırlmış petrol gazları) dünyada yaklaşık 3 milyar insan tarafından kullanılmaktadır. 

Dünyada otogaz kullanımı 2011’de,  2000 yılına kıyasla % 65 oranında artarak 23,7 milyon tona, otogaz kullanan araç sayısıda yaklaşık 17 milyon adete ulaşmıştır.

Türkiye Piyasası

Tüplü Bayi ve Dökme Kullanıcıları

                2012 yılı içerisinde tüplü bayi sayısı bir önceki yıla oranla yaklaşık %6 azalarak  9286, dökme kullanıcı sayısı ise yaklaşık %9 azalarak 11491  olarak gerçekleşmiştir.

Otogaz kullanımı

Türkiye’de binek arabalarının yaklaşık %18’i otogaz kullanmaktadır bu durumda Türkiye’yi otogaz tüketiminde dünya ikinciliğine taşımaktadır. 2004 yılında LPG kullanan taşıt sayısı 819.007 adet iken, 2011 yılında bu sayı 3.335.566 adete ulaşmış olup, benzin kullanan araçlara oranı %58’dir. Bu sayının 2012 yılında yaklaşık 3.500.000 adete ulaştığı tahmin edlmektedir. Otogaz isatasyonu sayısı ise  9802 adete ulaşmıştır.

Lisans

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 16.09.2005 tarihinde yürürlüğe girmesini müteakip LPG piyasasında lisanslama süreci başlamıştır. 01.01.2012 ve 31.12.2012 tarihleri arasında 4 adet dağıtıcı lisansı, 3 adet depolama lisansı, 8 adet taşıma (5 Karayolu, 1 Denizyolu, 2 Boru Hattı) lisansı, 1 adet tüp imalatı, 3 adet tüp muayene, tamir ve bakım lisansı ve 1.049 adet otogaz bayilik lisansı olmak olmak üzere toplam 1.068 adet lisans verilmiştir. 2012 yılı içerisinde toplam 934 adet lisans tadili yapılmış, 627 adet lisans ise sona erdirilmiştir.

Yeni lisans başvurularının değerlendirmeye alınması ve lisanslanmasına ilişkin süreç devam etmekte olup 31.12.2012 tarihi itibari ile 72 dağıtıcı lisansı, 81 depolama lisansı, 44 taşıma lisansı, 10 tüp imalat lisansı, 115 tüp muayenesi, tamiri ve bakımı lisansı ve 9.802 otogaz bayilik lisansı olmak üzere toplam yürürlükteki lisans sayısı 10.124’e ulaşmıştır. Ayrıca, 2012 yılı içerisinde 1 adet LPG Denizyolu Taşıma Lisansı süre uzatımı işlemi yapılmıştır. 

TÜRKİYE LPG PİYASASI FAALİYETLERİ

Üretim

2012 yılında TÜPRAŞ tarafından piyasaya sunulmak üzere 772.813 ton “karışım LPG” üretimi gerçekleştirilmiştir.

2012 yılında gerçekleştirilen LPG üretiminin rafinerilere göre dağılımına bakıldığında, 389.462 tonluk üretimin İzmit, 302.008 tonluk üretimin İzmir, 81.343 tonluk üretimin Kırıkkale rafinerisinde yapıldığı görülmektedir.

2012 yılında gerçekleştirilen toplam 772.813 ton LPG üretiminin 161.588 tonluk kısmı ilk üç aylık dönemde, 195.493 tonluk kısmı ikinci üç aylık dönemde, 220.861 tonluk kısmı üçüncü üç aylık dönemde, 194.871 tonluk kısmı ise dördüncü üç aylık dönemde gerçekleşmiştir. 2012 yılı üretiminin 2011 yılı üretiminden 33.392 ton fazla olduğu görülmektedir. 2012 yılı üretimi bir önceki yılının üretimine göre  birinci dönemde %-3,4, ikinci dönemde %-2,7 oranında azalmasına karşın, üçüncü dönemde %12,9, dördüncü dönemde %11 ve toplamda %4,5 oranında artmıştır.

İthalat

Dağıtım şirketleri ve Tüpraş’tan alınan ithalat beyanı bildirimlerine göre, 2012 yılında 15 farklı ülkeden, toplam 2.999.078 ton LPG ithal edilmiştir. En çok ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Cezayir, Rusya, Norveç, Kazakistan, ve Ukrayna’dır.

Bir önceki yıla göre toplam ithalat miktarında yaklaşık %1,6 oranında bir azalış yaşanırken, tedarikçi ülkelerden Kazakistan’dan ithalatta %19,8 ve Cezayir’den yapılan ithalatta %9,6 oranında azalış, Rusya’dan yapılan ithalat miktarında %28,7 oranında, Norveç’ten yapılan ithalat miktarında %73,8 oranında bir artış yaşandığı görülmektedir.

2012 yılı içerisinde ithalat miktarları aylık olarak incelendiğinde Ocak, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım aylarında ithalatın 250.000 tonun üzerinde gerçekleştiği görülmektedir. Aylık en yüksek ithalat miktarı 291.996 ton ile Eylül ayında gerçekleşmiştir.

İhracat

                2012 yılında dağıtım şirketleri ve Tüpraş tarafından, serbest bölgeler de dahil edildiğinde toplam 87.766 ton LPG ihracatı yapılmıştır. İhracat yapılan ülkeler arasında ilk sırada % 34 payla Serbest Bölge (Türkiye) yer almaktadır. Serbest Bölgeyi %24.8 payla K.K.T.C  ve %14’lik payla Yunanistan takip etmektedir.

Yurtiçi Satışları

                Genel

2012 yılı satış rakamları 2011 yılı ile karşılaştırıldığında, tüplü LPG satışının % 2,2 oranında, dökme LPG satışının %1 oranında azaldığı, otogaz satışının ise % 1,98 oranında artış gösterdiği görülmektedir. 

Sektörün 2012 yılı satış rakamları, 2006 yılı rakamları ile karşılaştırıldığında ise tüplü LPG satışında % 40, dökme LPG satışında % 75 azalma yaşanırken otogaz LPG satışında ise % 74 artış yaşandığı görülmektedir. Toplam satışda ise % 5,3 oranında bir artış ortaya çıkmaktadır. Sektörün iki ürün segmentinde yaşadığı kayıpları otogaz ile telafi ettiği görülmektedir.

2012 yılı içerisinde 3.754.674 ton LPG satışı gerçekleşmiştir. 2011 yılı satışı ile kıyaslandığında % 1 oranında bir azalma gözlemlenmektedir. 2012 yılı satışının 120.896 tonu dökme,  889.877 tonu tüplü ve 2.694.857 tonu otogaz, 49.043 tonu ÖTV’siz ürün satışı olarak gerçekleşmiştir.

                Daha önceki yıllardaki ürün satış rakamları incelendiğinde tüplü LPG satışındaki toplam satışdaki payının azalarak %24 civarına gerilediği, dökme LPG satışının toplam satışdaki payının yatay bir seyir izlediği, otogaz satışının ise toplam satışdaki payının %73  civarına yükseldiği görülmektedir.

Satış verileri dönemlere göre incelendiğinde; tüplü ve dökme satışlarında yıl içerisinde önemli bir değişiklik görülmezken, otogaz satışlarının üçüncü çeyrekte diğer dönemlere göre daha yüksek olduğu gözlemlenmektedir.       

Dağıtıcılara Göre Satışlar

Dağıtıcıların 2012 satış paylarına bakıldığında; ilk on şirketin toplam satışların yaklaşık %80’ini gerçekleştirdiği görülmektedir. Bir önceki yılda satış paylarına göre ilk on sırasıyla; Aygaz, OMV Petrol Ofisi, Milangaz, Shell, İpragaz, Mogaz, BP Gaz, Total, Akpet ve Bizimgaz’dan oluşurken 2012 yılında; Aygaz, OMV Petrol Ofisi, İpragaz, Milangaz, Shell&Turcas, Mogaz, BP, Total, Akpet ve Yıldırım’dan oluşmaktadır.