Hazar doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak 7.9 milyar Euro’luk Nabucco Projesi’nde ilk büyük adım atıldı. Ankara’da 5 geçiş ülkesinin liderleriyle birlikte projeyi resmen başlatan Başbakan Tayyip Erdoğan, "Nabucco, AB’ye üyelik sürecine yeni soluk getirecek" dedi.

BUNDAN 7 yıl önce Botaş’ın Avusturyalı OMV ile yaptığı işbirliği ile çalışmalarına başlanan Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi, 5 geçiş ülkesinin başbakanlarının katılımıyla dün Ankara’da resmen imzalandı. Avusturya Başbakanı Werner Faymann, Bulgaristan Başbakanı Sergei Stanishev, Macaristan Başbakanı Gordon Bajnai, Romanya Başbakanı Emil Boc’un yanı sıra AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’yu da Ankara’da ağırlayan Başbakan Tayyip Erdoğan, Nabucco projesinin sadece birkaç ülkenin katılımıyla gerçekleşecek bir enerji projesi olarak görmemek gerektiğini vurguladı. Bu projeyi bazılarının ’rüya’ diye adlandırmasından yakınan Erdoğan, zamanında Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi’nin de böyle yorumlandığını hatırlattı.

Hazar ile Kafkaslardaki doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıması planlanan Nabucco Projesi’nin Hükümetlerarası Anlaşma töreninde ilk konuşmayı yapan Erdoğan, bunun ’tarihi bir an’ olduğunu vurguladı ve projenin Türkiye’nin AB sürecine yeni soluk olacağını vurguladı. Erdoğan, şöyle konuştu:
Bu anlaşmayla Nabucco Projesi’ni fiiliyata geçiriyor ve projenin hukuki alt yapısını oluşturuyoruz. Proje tamamlanıp gaz sevkıyatı başladığında inanıyorum ki tüm bu coğrafya her açıdan farklı bir konuma yükselmiş olacak. Nabucco’da anlaşmaların imzalanmasıyla iş bitmiyor, tam tersine yeni başlıyor. Önümüzde gerek taraf devletler gerek Nabucco uluslararası şirketi tarafından ciddi çalışmaların yapılmasını gerektirecek bir süreç başlıyor. Nabucco Projesi’nin hayata geçirilmesinin diğer projelere de hız kazandıracağına inanıyorum. Ülkemiz, yine enerji köprüsü olarak bu misyonunu sürdürüyor.

Sadece enerji değil

Nabucco’yu sadece birkaç ülkenin katılımıyla gerçekleşecek bir enerji projesi olarak görmemek gerekli. Sadece şehirlerimizi, insanlarımızı aydınlatacak, ısıtacak, bizlere enerji verecek bir projeden söz etmiyoruz. Ülkelerimiz arasında var olan dostluk ve işbirliği bu projeyle daha da sağlam yapıya kavuşacak ve derinleşecek. Bu proje tüm bölgenin refah, huzur ve istikrara kavuşmasına da sağlam bir zemin hazırlayacaktır.

Rüya diyenlere hatırlatma

Bazı çevreler Nabucco Projesi’ni bir rüya olarak adlandırmaya devam ediyorlar. Ancak unutmayalım ki zamanında Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi de rüya olarak yorumlanmıştı. Oysa bugün bu boru hattı başarıyla işlemekle kalmıyor, hattın kapasitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar da başlatılmış bulunuyor. İnanıyorum ki Nabucco Projesi de bu olumsuz yorumları boşa çıkaracak ve bir başarı hikayesi olarak ülkelerimizin hizmetine planlandığı zamanda sunulacak.

Rakamlarla Nabucco

Yapımına 2010 başlanacak projenin 2014’e kadar tamamlanması öngörülüyor. Yatırım maliyeti ise yaklaşık 7.9 milyar Euro olacak.

Yapım aşamasında Türkiye’ye 4.5 milyar Euro yatırım ve 5-10 bin kişilik istihdam bekleniyor.

Toplam 3 bin 300 kilometre uzunluğa ulaşacak olan Nabucco Hattı’nın, maliyeti 7.9 milyar Euro olarak hesaplanıyor.

Hattın 2 bin kilometresi Türkiye’den geçiyor. Bu durumda Nabucco’da toplanan verginin yaklaşık yüzde 60’ı Türkiye’de kalacak. Bu da Türkiye için anlamı yıllık 400-450 milyon Euro gelir anlamına geliyor.

Erdoğan’ın temennileri

TÜRKİYE’nin fikri temellerini attığı Nabucco’ya ilk günden bu yana destek verdiğini vurgulayan Başbakan Tayyip Erdoğan, henüz bu projeye dahil olmayan ülkelere de şu mesajları verdi: "Projenin ilk yıllarında Azeri gazının taşınması öngörülüyordu. Sonraki aşamalarında ise Türkmenistan, Irak, Suriye, Mısır ve sıvılaştırılmış doğalgazın yani tankerlerle taşınması yoluyla da Katar doğalgazının devreye girmesi temennimizdir. Şartlar el verdiğinde İran gazıyla belki Rus gazını da Nabucco vasıtasıyla Avrupa’ya taşımak mümkün olacaktır."

Nabucco ile ilk kez alternatif bir güzergah üzerinden Hazar gazının Avrupa’ya taşınacağına da dikkat çeken Erdoğan, şunları da söyledi: "Irak’ın bu sürece vermiş olduğu destek ve sağladığı katkı bize büyük bir güç olmuştur. Bundan sonraki aşamada Nabucco Uluslararası Şirketi taraf her ülkeyle projeye destek anlaşması çalışmalarına başlayacak, bunların da altı ayda tamamlanması düşünülüyor."

Azerbaycan Nabucco’da en istekli ülkelerden biri

AZERBAYCAN Sanayi ve Enerji Bakanı Natık Aliyev, Azerbaycan’ın Nabucco projesinin geliştirilmesi konusunda çok istekli ülkelerden biri olduğunu belirterek, Doğu-Batı enerji koridoru, Hazar Denizi ve Akdeniz koridorlarının önemli olduğunu düşündüğünü söyledi. Azeri Bakan, "Biz doğal gaz boru hatlarında her yönü destekliyoruz. Bunu yapmak için esneklik gerekiyor, ticari açıdan kárlılık ön plana çıkıyor ve aynı zamanda sağlam bir enerji piyasasına ihtiyacımız var" dedi. Azerbaycan’ın hem petrol, hem gaz üreticisi ülke konumunda olduğuna dikkati çeken Aliyev, Bakü-Supsa, Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-Tiflis-Erzurum gibi projelerle gerek gaz, gerekse petrol üretimini artırmayı düşündüklerini kaydetti.

Boru hattına gaz vermek istiyoruz

IRAK Başbakanı Nuri El Maliki, gerek Türkiye, gerekse diğer ülkeleri Nabucco Projesi’nin başarısı nedeniyle kutlaayarak, "Irak olarak ekonomik refaha katkıda bulunmaya önem veriyoruz. Mezopotamya topraklarındaki zenginliğin aktarılmasından menuniyet duyuyoruz" dedi. Maliki, bu zenginliklerin son yıllardaki savaşlar ve diktatör yönetimler nedeniyle heba olduğunu belirterek, bu projeye Irak’ın da taraf olmak istediğini ve gaz miktarını artırabileceklerini söyledi.

6 ay içinde adım atılacak

TARAF ülkelerin imza attığı Hükümetlerarası Nabucco Anlaşması metnine göre 6 ay içinde Nabucco Uluslararası Şirket’yle Proje Destek Anlaşması’nı sonuçlandırmak için gerekli tüm adımları atacak. Taraf devletler anlaşmanın mümkün olan en kısa sürede yürürlüğe girmesi için iç hukuka ilişkin gereklilikleri yerine getirecek.

330 basın mensubu izledi

NABUCCO imza törenini izlemek üzere 100’ü yabancı yaklaşık 330 basın mensubu akredite oldu. Gazeteciler otele girişte tek Başbakanlık koruması tarafından aranınca uzun kuyruk oluştu. Kadın polis memurunun da olmaması kadın gazetecilerin isyanına neden oldu.

Otel içinde oluşturulan basın merkezinde ise toplantının başladığı dakikalarda başka bir sorun patlak verdi. Toplantınınsadece basın merkezinden izlenmesine izin verildi.

Ancak bu sırada ses krizi yaşandı. Başbakan Erdoğan’ın konuşmasına başladığı sırada basın bürosundaki ses açılmadı. Ses sorunun ardından simültane tercüme olmayışı sorun yarattı.

’Krizden nasıl çıkarız’ın simgesi

MACARİSTAN Başbakanı Gordon Bajnai, uzun yıllar boyunca eşi görülmemiş bir küresel krizin tam ortasında bulunduklarına işaret ederek, böyle krizlerde genelde içe kapanılıp işbirliğinden kaçınıldığını, ancak Nabucco girişimiyle bunun tam tersini kanıtladıklarını söyledi. Bajnai, AB tarihinde görülmemiş bir projeden bahsettiklerine dikkat çekerek, şöyle konuştu: "Proje bizim gibi ülkelerin krizi nasıl yönettiğine dair dünyaya vereceği en önemli mesaj olacak ve kendi vatandaşlarımız için işbirliği, eşgüdüm ve entegrasyonla krizin üstesinden çıkacağımızın mesajını en iyi şekilde vereceğiz. Bu proje bütün bunları simgeliyor ve ilk çıkış noktasındaki hedefinin çok ötesinde gidiyor. İvedilikle proje destek anlaşmalarının imzalanmasını ve ülkeler düzeyinde en üst düzeyde Nabucco İzleme Kurulu oluşturulmasını istiyoruz. Projenin tamamlanması için en üst düzeyde dikkatimizi projeye yöneltmemiz gerekiyor." Projenin öneminin sadece daha fazla gaz tedarik edebilmek olmadığını, projenin tüm halklar üzerinde etkili olacak siyasi, ekonomik ve sosyal öneminin bulunduğunu söyleyen Bajnai, Nabucco Doğalgaz Boru Hattı’nın etkilerinin hattın geçtiği ülkelerle sınırlı kalmayacağını kaydetti.

Meydan okuma değil işbirliği projesi

LİDERLER yaptıkları konuşmalar ile bu projenin önemine vurgu yaparken, hattın öbür ucundaki ülke olan Avusturya’nın Başbakanı Werner Faymann, "Bu bir meydan okuma değil, işbirliği projesi" dedi.

Nabucco Projesi’nin enerji sağlayan ve enerji tüketen ülkeler arasındaki işbirliği açısından önemli olduğuna dikkat çeken Faymann, şöyle konuştu: "Avrupa politikalarının temelinde enerji arz güvenliği yatıyor. Nabucco projesinin de Avrupa enerji politikasına çok büyük katkı sağlayacak. ’Nasıl olsa gazımız var’ devri artık herkes için kapandı. Nabucco projesinin amacı hem AB hem Türkiye için kaynakların çeşitlendirilmesidir. İleride yeni tedarikçiler ve ilave güzergahlar da gündeme gelebilir."

Avrupa’nın doğal gaz ihtiyacının önümüzdeki yıllarda devamlı artış göstereceğine dikkat çeken Faymann, "Doğalgaz, petrolden daha fazla bulunuyor ve enerji çeşitliliğinin kilit unsuru. Önümüzdeki on yıllarda AB’nin toplam ihtiyacının 3’te birini karşılayacak. AB, ABD’den sonra en büyük ikinci tüketici. Önümüzdeki 20 yıl boyunca enerji kaynaklarının yüzde 90’ını talep edecek" diye konuştu. Kendileri için önemli olanın enerjilerin çevre dostu olması ve talebin en etkin karşılanacağı enerji kaynaklarına sahip olunması olduğunu anlatan Faymann, küresel krizin ise bu konuda hiçbir şekilde inisiyatiflerini etkilemeyeceğini söyledi.

AB’nin projeye desteği yatırımcılara mesajdır

ROMANYA Başbakanı Emil Boc, AB’nin Nabucco Proje’sine ilgisi ve desteğinin yatırımcılara önemli mesaj verdiğini belirterek, Türkiye’nin AB ve Avrupa enerji arz güvenliği için çok önemli bir ortak olduğunu söyledi. Boc, projenin enerji güvenliği ve ekonomik uygulanabilirlik olmak üzere iki açıdan önemli olduğuna dikkat çekerek, "Enerji güvenliği açısından bazı önlemler alınması ve bazı stratejiler ortaya konulması gerekiyor. Bu noktada Nabucco’nun kaynak ve ulaşım çeşitliliği açısından önemli" dedi. Nabucco Projesi’nin ekonomik açıdan uygulanabilir olduğunu ve yatırımcılar açısından cazibe unsuru taşıdığını belirten Boc, "Bu proje belli bir kişi ve bölgeye karşı değildir. Bölge için çok önemli bir projedir" dedi.Avrupa’nın bu yılın başından beri enerji kriziyle karşı karşıya olduğuna dikkat çeken Boc, bu açıdan enerji konusunun çok önemli olduğunu vurguladı. Başbakan Boc, "Bu proje belli bir kişi ve bölgeye karşı değildir. Bölge için çok önemli bir projedir" dedi.

Projeyle tarihi İpek Yolu yeniden hayata geçirildi

GÜRCİSTAN Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, Türkiye’ye çabaları için teşekkür ederek, Nabucco’nun sadece bir enerji projesi olmakla kalmayıp aynı zamanda işbirliğini geliştirmeye yönelik bir anlaşma olduğunu söyledi. "Bugün bu boru hattıyla sağduyu galip gelmiştir" diyen Saakaşvili, "Nabucco projesiyle tarihi İpek Yolu yeniden hayata geçirilmiştir ve İpek Yolu gibi bu projenin de belirleyici rol oynayacağına eminim" diye konuştu. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’nun çabaları olmaksızın bu projenin hayata geçemeyeceğini de ifade eden Saakaşvili, "Bu proje başta herkese bir rüya gibi görünüyordu. Nabucco eşsiz bir proje. Bu kadar büyük ölçekte bir proje daha önce söz konusu olmadı" dedi. Saakaşvili, kaynak çeşitliliğinin çok önemli olduğunu ve bu açıdan Nabucco’nun da çok önemli olduğunu söyledi.

Ortaklığa şüpheyle yaklaşan vardı

BULGARİSTAN Başbakanı Sergei Stanishev, imzaladıkları hükümetlerarası anlaşmanın proje açısından önemli bir kilometre taşı olduğunu belirterek, "Nabucco hakkındaki ilk fikir doğduğunda üzerinden ne kadar zaman geçti düşünelim. Hükümetlerarası anlaşmaya imza koyduğumuz bugüne kadar çok zaman geçti. Avrupa İmar ve Kalkınma ve Avrupa Yatırım Bankasına çok teşekkür ederim. Bu son derece öncü ve önemli bir model. Kamu ve özel sektör işbirliği bu kadar büyük bir ölçekte gerçekleştiriliyor" diye konuştu. Stanishev, Nabucco Projesi’ne şüphe ile yaklaşan kişilerin olduğuna dikkat çekerek, "Zamanında Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Projesi için de benzer şüpheler bulunuyordu. İmzalağımız anlaşmanın projenin başarılacağının önemli bir göstergesidir" diye konuştu.