Petrol fiyatının 150’den 60 dolara gerilemesi biyoyakıtı gözden düşürdü. Biyoetanol ve biyodizel üreticinin elinde kaldı. Sektör temsilcileri, isteğe bağlı olan akaryakıtta yüzde 2’lik biyoyakıt katkısının zorunlu olmasını istiyor

Petrol fiyatlarının arttığı dönemde biyoyakıtlar yoğun olarak tartışılırken, birçok yatırımcı da Türkiye’nin potansiyelini değerlendirmek için harekete geçmişti. Bazı yatırımcılar, biyodizel üretimi amacıyla, aspir, kanola gibi yağ bitkilerini oldukça ciddi miktarlarda üretebilmek için çok sayıda çiftçiyle sözleşme yaptı. Birçok yatırımcı da, atık yağ toplama tesisleri ve üniteleri kurdu. Ancak petrolün varil  fiyatı 150 dolardan 60 dolara düştü ve biyoetanol ile biyodizel pahalı hale geldi. Üretilen ürünler de elde kaldı. Üreticiler, Türkiye’deki biyoyakıt potansiyelinin değerlendirilmesi için, halen isteğe bağlı olan akaryakıtta yüzde 2’lik biyoyakıt katkısının zorunlu hale getirilmesini bekliyor.
Talep olmayınca...

Türkiye Şeker Fabrikaları (TÜRKŞEKER) da potansiyeli değerlendirmek üzere, şekerpancarından biyoetanol üretimi için Eskişehir Şeker Fabrikası’nda ek yatırıma gitti. Tesiste 160 ton biyoetanol üretilmesine karşın, talep olmadığı için satılamadı. Bunun üzerine üretim durduruldu. Biyoyakıtlardan biyoetanol şeker pancarı, şeker kamışı, mısır, buğday, patates gibi şekerli ve nişastalı bitkilerden üretiliyor ve benzinle karıştırılarak kullanılıyor. Biyodizel ise aspir, kanola, soya gibi yağ bitkilerinden veya atık yağlardan üretiliyor ve doğrudan, motorin katkısı olmadan da kullanılabiliyor.
TÜRKŞEKER Genel Müdürü Azmi Aksu’nun verdiği bilgiye göre, biyoetonol üretimi için Eskişehir Fabrikası’nda 690 bin dolarlık yatırım yapıldı ve geçen yıl 160 bin litre üretim gerçekleştirildi. Kullanımı zorunlu olmadığı için de dağıtım firmalarından herhangi bir talep olmadı. Biyoetanolün litresinin vergisiz maliyetinin 1.74 lira olduğunu ve vergilerle birlikte benzinden daha pahalıya geldiğini anlatan Aksu, “Kanuna göre yüzde 2’ye kadar akaryakıta katılabiliyor. Ama zorunlu olmadığı için ve fiyatı benzine göre yüksek olduğu için satamıyoruz. Zorunluluk olsa bile bu maliyetle satmak zor. Zorunlu hale gelirse de yeterli kapasite yok ve firmalar talep etse bile istediği miktarda bulamaz” dedi.
Aksu, bir ton pancarın alım fiyatının 110 liranın üzerinde olduğuna dikkati çekerek, ancak 60 liraya alınacak pancardan üretilecek biyoetanol üretilirse benzin ile rekabet edilebileceğini anlattı ve petrol fiyatı 50-60 dolar olduğu sürece biyoyakıt üretiminin kullanışlı olmayacağını vurguladı.
Satış garantisi yok

Türkiye’de atık yağdan biyodizel üretimi için yatırım yapan ilk firmalardan olan Ezici Yağ Sanayii Biyodizel Enerji Üretimi AŞ’nin sahibi Mustafa Ezici ise talep olmadığı için biyodizel üretemediklerini, topladıkları yağı ihraç ettiklerini söyledi. Ezici, halen yedi firmanın atık yağ toplama yetkisinin bulunduğunu, ancak atık yağdan üretilen biyodizelin maliyetinin yüksek olması ve talep olmaması nedeniyle üretim yapmadıklarını söyledi. Ayrıca atık yağdan üretilen biyodizelde standart sorunu yaşandığını anlatan Ezici, standardı tutturmak için ham yağdan biyodizel üretilmesi gerektiğini vurguladı. Ezici, biyodizel üretmeme gerekçelerine ilişkin ise şu bilgiyi verdi: “Halen bir ton atık yağ bin dolar (1500 lira). Biyodizel üretim maliyeti 2.05 liraya geliyor. Tesis sahipleri, satış garantisi olmadığı, talep gelmediği için biyodizel üretimini tercih etmiyor. Türkiye’de dağıtıcılar maliyete bakıyor. Oysa Avrupa’da sadece çevre bilinci ile, maliyetlere bakılmadan bu ürün tercih ediliyor. Türkiye’de biyodizel üretimi konusunda 59 firma var ve 500 milyon doların üzerinde yatırım yapıldı. Toplam 1 milyon tonun üzerinde kapasite oluştu. Ama talep olmadığı için üretim yapılmıyor.”
Kullanım zorunluluğu bekleniyor
Alternatif Enerji ve Biyodizel Üreticileri Birliği Başkanı Tamer Afacan da zorunluluk olmaması nedeniyle, 2006 yılı aralık ayından bu yana ürettikleri biyozidelden bir litre bile akaryakıt olarak satmadıklarını söyledi. Türkiye’nin Kyoto Sözleşmesi’ni onaylamasından sonra akaryakıta yüzde 2 biyoyakıt katılması ile ilgili uygulamanın zorunlu hale getirilmesini beklediklerini anlatan Afacan, şöyle konuştu: “Önceki yıllarda biyodizel üretmek üzere kanola ve aspir ekimi için sözleşmeler yaptık. Ama hiç satış yapılamadığı için bu yıl hiç ektirmedik. Biyoyakıtlar, yerli tarım ürünlerinden üretilirse ÖTV muafiyeti var. Yüzde 2 kullanım zorunlu olmazsa, kullanan da olmaz.”
Petrol fiyatı 60 doların üstünde
Ham petrolün varil fiyatı 60 doların üstüne çıktı. Gösterge ham petrolün ağustos ayı varil teslim fiyatı, 69 sentlik yükselişle 60 dolar 38 sente ulaştı. Petrol fiyatının yükselmesinde, Asya’nın ekonomik durgunluktan çıkabileceği sinyalleri belirleyici oldu.