Nisan 2.2024
| 18:32
Afrika’nın
önemli ülkeleri Libya ve Sudan’da yaşanan istikrarsızlık ve iç savaş birbirini
besliyor. Libyalı yetkililere göre, ülkeden kaçırılan petrol komşu Sudan’da
devam eden iç savaşı körüklüyor.
Libya’da Merkez Bankası Başkanı
Saddık el-Kebir ile Başbakan Abdülhamit Dıbeybe arasında kamunun sağladığı
sübvansiyonlar ve genel mali denge
üzerine tartışma devam ederken, devlet destekli yakıtın iç savaşın devam ettiği
Sudan’a kaçırıldığına dair raporlar ortaya çıktı.
İlk iddia İngiliz The Guardian Gazetesi’nden geldi.
Gazeteye göre Libyalı yetkililer, ülkelerinin sübvansiyonlu petrolünün Sudan iç savaşının tarafı Hızlı Destek Güçlerine
kaçırılmasının, devam eden savaşı körüklediğini söylüyor.
Kaçakçılığın doğudaki milis güçlerin lideri Halife Hafter
tarafından yapıldığı belirtiliyor. Ülkede ise sübvansiyonlara rağmen uzun yakıt kuyrukları oluşuyor.
Ortaklar
dayanışıyor
Esasen bu durum Libya’yı yakından takip edenler için
sürpriz değil. Zira, Halife Hafter’in 2019’da başkent Trablus’u ele geçirmek
için başlattığı savaşta en büyük destekçilerinden biri Sudanlı Cancavid
milisleriydi.
Cancavid milislerinin Sudan’da bağlı olduğu kişinin de
Muhammed Hamdan Daglu olduğu biliniyor. Daglu halihazırda Hızlı Destek
Kuvvetleri’nin liderliğini yapıyor ve Sudan ordusuna karşı savaşıyor.
İşte, şimdilerde Afrika Lejyonu
ismiyle yeniden faaliyete geçen Rus paralı milis grubu Wagner bu kaçakçılıktan
en çok faydalananlardan... Wagner de Hafter’in destekçilerinden biri. Görünüşe
göre, Hafter, Wagner ve Cancavid milislerinin Libya iç savaşındaki ittifakı, Sudan΄daki iç savaşta da
devam ediyor.
Öte yandan Londra merkezli Al-Araby Al-Jadeed Gazetesi,
Libyalı yetkililere dayandırdığı haberinde Hızlı Destek Güçleri’nin teslim
aldığı benzin ve motorin taşıma
operasyonlarının 2023 yılının mayıs ayından itibaren devam ettiğini iddia etti.
Yine Libyalı kaynaklar, yakıtın Sudan sınırlarına kadar
ulaştırılması operasyonunun Halife Hafter güçlerinin sorumluluğunda olduğunu
söyledi. Yetkililere göre, yakıt kaçakçılığı Petrol Hilal Bölgesi
üzerinden gerçekleştiriliyor.
Tankerlerle Cevf bölgesine gönderilen yakıt "Ain
Kazit" kapısından geçerek Sudan΄a ulaşıyor.
Libya΄dan kaçırılan bu petrol ülke ekonomisine büyük
darbeler indirdiği gibi, Sudan΄da daha çok geleneksel yöntemlerle devam eden iç
savaşı da körüklüyor. Libyalı yetkililere göre Ukrayna gibi yüksek
teknolojinin kullanılmadığı Sudan iç savaşı yakıt olmazsa devam edemez.
Sübavansiyonlu
fiyatlar ülke ekonomisini etkiliyor
Libya petrol zengini bir ülke olmasına rağmen, küçük
yerel rafinerilerinin ülke ihtiyaçlarını karşılayacak kadar üretim yapamaması
nedeniyle yakıt ihtiyacının çoğu ithal ediliyor.
Trablus΄taki hükümet, doğrudan destek yerine ithal yakıtı
ağır sübvansiyonlu fiyatlarla satıyor. Benzin genellikle piyasa fiyatından
yüzde 90΄a varan indirimlerle halka veriliyor.
Sübvansiyonların her geçen yıl bütçeye olan yükü artıyor.
Ancak devletin verdiği yakıt vatandaşa ulaşmıyor. Yetkililer, milyarlarca dolar değerindeki ithal yakıtın yüzde 40΄a yakın kısmının
yeniden ihraç edildiğini ve kâr amacıyla ülke dışına kaçırıldığını söylüyor.
Libya Merkez Bankası Başkanı Saddık el-Kebir ile Başbakan
Dıbeybe arasındaki son kriz de bu nedenle ortaya çıktı.
Merkez Bankası Başkanı, yaklaşık 2 milyon kişinin kamu
maaşı aldığını ve bu maaşların kamu harcamalarının yüzde 60΄ını oluşturduğuna
dikkat çekiyor. Sübvansiyonlar, özellikle yakıt sübvansiyonları, 2021΄de 20,8
milyar dinardan 2022΄de 61 milyar dinara yükseldi. Bu artışın daha da devam
etmesi bekleniyor.
Kebir, rakamların "akaryakıt sübvansiyonlarında bir
kusuru, çarpıklığı ve kötü yönetimi ortaya çıkardığını" ve bu artışa ikna
edici bir yanıtın bulunmadığını söylüyor. Ancak kamu maliyesinin güçlü durumda
olduğunu savunan Başbakan, ülkenin büyük bir bütçe açığıyla karşı karşıya
olduğunu söyleyen Kebir’in görüşüne katılmıyor.
Trthaber.com
Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.
Yıllar | Oca. | Şub. | Mar. | Nis. | May. | Haz. | Tem. | Ağu. | Eyl. | Eki. | Kas. | Ara. |
2024 | 35 | 40 | 30 | 20 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2023 | 46 | 37 | 55 | 111 | 55 | 43 | 50 | 52 | 48 | 44 | 24 | 35 |
2022 | 80 | 89 | 110 | 58 | 77 | 91 | 54 | 50 | 49 | 62 | 60 | 59 |
2021 | 34 | 41 | 62 | 51 | 43 | 41 | 36 | 40 | 51 | 59 | 41 | 58 |
2020 | 13 | 7 | 28 | 71 | 51 | 38 | 27 | 14 | 29 | 32 | 41 | 43 |
2019 | 26 | 25 | 25 | 18 | 15 | 27 | 15 | 22 | 24 | 21 | 17 | 20 |
2018 | 17 | 30 | 22 | 13 | 32 | 19 | 20 | 19 | 41 | 43 | 46 | 37 |
2017 | 23 | 17 | 34 | 17 | 23 | 29 | 27 | 27 | 24 | 31 | 28 | 27 |
2016 | 23 | 34 | 21 | 41 | 27 | 29 | 7 | 25 | 13 | 27 | 26 | 26 |
2015 | 18 | 19 | 30 | 25 | 5 | 23 | 21 | 29 | 13 | 21 | 8 | 30 |
2014 | 18 | 13 | 21 | 19 | 18 | 13 | 9 | 15 | 9 | 11 | 22 | 23 |
2013 | 20 | 16 | 23 | 24 | 22 | 29 | 22 | 20 | 17 | 20 | 18 | 23 |
2012 | 22 | 34 | 49 | 30 | 24 | 27 | 26 | 23 | 13 | 17 | 9 | 25 |
2011 | 9 | 6 | 11 | 12 | 8 | 18 | 18 | 8 | 4 | 11 | 18 | 16 |
2010 | 14 | 14 | 15 | 10 | 8 | 7 | 14 | 5 | 12 | 4 | 7 | 26 |
2009 | 16 | 23 | 23 | 17 | 26 | 41 | 51 | 38 | 17 | 28 | 31 | 23 |
2008 | 3 | 5 | 3 | 2 | 2 | 8 | 7 | 11 | 8 | 17 | 28 | 15 |