Danıştay΄ın EPDK΄nın dağıtıcı şirketler hakkında verdiği idari para cezasının iptaline yönelik kararının ayrıntıları da belli oldu.
Gerekçede, Petrol Piyasası Kanunu΄nda, cezaya konusu ikmallerin, dağıtım şirketlerinin kendi bayilerine yapıldığı, akaryakıt dağıtım şirketlerinin bayilik lisansı olmayanlara akaryakıt ikmalini yapmasını yasaklayan ve bunu cezaya ve yaptırıma bağlayan bir düzenlemenin bulunmadığı belirtildi.
Kararın sonuç bölümünde şöyle denildi:
"5015 sayılı Kanunda bayi, bayilik faaliyeti için gerekli donanıma sahip gerçek ve tüzel kişiler olarak tanımlanmakta, bu gerçek ve tüzel kişilerin bayi olabilmesi için bayilik lisansı alması gerekmemekte, ancak bir bayinin petrol piyasasında faaliyet gösterebilmesi için bayilik lisansı olması zorunlu bulunmaktadır.
Dağıtıcı lisansı sahiplerinin, başka akaryakıt dağıtıcılarının bayilerine dağıtım yapamayacağı açık bir biçimde kurala bağlandığı halde, bayilik lisansı olmayan gerçek veya tüzel kişilere akaryakıt ikmali yapmasını yasaklayan ve bunu cezaya ve yaptırıma bağlayan bir düzenlemenin bulunmaması nedeniyle, davalı idarece Kanun΄un 19. maddesinin ikinci fıkrasının a bendinin 4 numaralı alt bendi uygulanarak verilen idari para cezasında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, davacının eyleminin Kanunun ceza veya yaptırım gerektiren bir başka maddesini ihlal etmesi halinde, davalı idarece, davacının eylemine uygun madde uygulanarak ceza verileceği de açıktır."
İlginç tespitler
Bu arada Danıştay 13. Dairesi’nin kararına temel teşkil eden tetkik hakimlerinin görüşleri arasında ilginç tespitler yer alıyor. İşte Tetkik Hakimlerinin görüşlerinden bazı satır başları:
- Bayinin bayi olarak kabulü için lisans şart değildir, bayilik sözleşmesi yeterlidir. Ancak bayinin faaliyette bulunması için lisans şarttır.
- Dava konusu olayda dağıtıcının dağıtım yaptığı bayinin bayilik lisansı bulunmadığı için, yapılan dağıtım faaliyeti nedeniyle dağıtıcıya ceza verilmiştir. Oysa, bayinin veya petrol piyasasında faaliyet gösterenlerin lisansının bulunup bulunmadığını denetleme yetkisi ve görevi kanunlarla, davalı idareye verilmiştir. Dağıtıcı için bayilik sözleşmesi yaptığı bayilerinin bayilik lisansının bulunup bulunmadığını belirleme yetkisi ya da görevi yoktur.
- Yorum ya da kıyas yoluyla idari yaptırım uygulanması mümkün değildir. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin, bayilerine akaryakıt ikmali yapmaları bir haktır. Kanunda dağıtıcı ile bayi arasındaki ilişki lisans şartına bağlanmamıştır.
- LPG Piyasası Kanunu’nda “Dağıtıcıların otogaz LPG faaliyeti yaparken ilgili kamu kurumu ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almamış olan istasyonlara LPG ikmali yapmamakla yükümlü olduklarını açıkça düzenlemişken, böyle bir yükümlülük, Petrol Piyasası Kanunu’nda dağıtıcılara getirilmemiştir.
- Lisans başvurularını 20.12.2004 tarihine kadar yapan ve kendilerine eksik evrak bildirimi yapılmayan bayilerin lisans işlemlerinin, Kanun uyarınca 60 gün içinde sonuçlandırılması gerekir. Kurum tarafından bu başvuruların hiçbir neden ve gerekçe belirtilmeksizin faaliyetin durdurulacağı 20.3.2005 tarihine kadar sonuçlandırılmadığı görülmektedir. Bu durumda olan bayilerin süresinde lisans alamamaları kendilerinden kaynaklanan bir durum olmayıp, EPDK’nın yasal yükümlülüklerini süresinde yerine getirmemesinden kaynaklandığından, bu bayilere yapılan 20 Mart’la 12 Nisan arasında yapılan akaryakıt ikmali kusurlu sayılamaz. Ancak EPDK’nın dağıtıcı firmalara lisanslı bayi listesi gönderdiği 12 Nisan’dan sonraki ikmaller kusurlu sayılabilir.
|