13:44 | 11.Haziran.2021
Dünyanın halka açık en büyük 10 petrol şirketi,
petrol talebinin toparlanması ve fiyatların yeni tip koronavirüs (Kovid-19)
salgını öncesi seviyelere yükselmesiyle yılın ilk çeyreğinde 46,5 milyar dolar
kar elde etti.
Dünya genelinde salgının küresel ekonomiler
üzerindeki olumsuz etkileri ve ülkelerin bu kapsamda uyguladıkları karantina
önlemleri nedeniyle petrol talebi geçen yıl tarihinin en düşük seviyelerini
gördü. Petrol piyasasındaki ani arz fazlası nedeniyle ham petrol fiyatları
bu dönemde geniş bir fiyat aralığında seyretti.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC
dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, geçen yıl petrol piyasalarını
dengelemek için arz kesintisi yapma yoluna giderek mayıstan itibaren günlük ham
petrol üretimlerini temmuz sonuna kadar 9,7 milyon, temmuz sonrası ise 7,7
milyon varil azaltma kararı aldı.
Petrol talebinin arzın gerisinde kalmasıyla
petrol fiyatları Nisan 2020΄de son 21 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Brent petrolün varil fiyatı 2020 yılı başında 66,58
dolardan işlem görürken, 21 Nisan 2020΄de 17,51 dolar ile yılın en düşük
seviyesine düştü. ABD΄de, Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün mayıs ayı için
vadeli işlem sözleşmelerinin süresi dolarken, kontrat sahiplerinin fiziki ham
petrolün teslimatını almaktan kaçınmasıyla WTI ham petrolü 20 Nisan΄da ilk kez
negatif seviyeleri gördü.
Dünya genelinde en yaygın referans olarak
kullanılan Brent türü ham petrolün ortalama varil fiyatı, geçen yıl bir önceki
yıla göre yaklaşık yüzde 32,7 düşüşle 43,21 dolara geriledi ve şirketlerin
bilançolarını olumsuz etkiledi.
Petrol piyasaları için 2021 arz-talep aralığının
daralmaya başladığı bir dönemin başlangıcı oldu. Aşı çalışmalarının yaygınlaşması
ve vaka sayılarının düşüşe geçmesiyle Avrupa ülkeleri ve ABD dahil pek çok
bölgede kısıtlamalar kaldırılmaya başlandı. Küresel ekonomilerin salgının
olumsuz etkilerinden arınmaya başlamasıyla petrol talebi de toparlanma sürecine
girdi.
OPEC+ ülkelerinin disiplinli arz politikasının da
etkisiyle petrol fiyatlarının salgın öncesi seviyelere yükselmesi petrol
şirketlerinin bilançolarına olumlu yansıdı.
AA muhabirinin, firmaların hisse ve piyasa
değerlerinden derlediği verilere göre, ExxonMobil, Chevron, Total, Royal Dutch
Shell, BP, Eni, Equinor, Lukoil, Rosneft ve Saudi Aramco gibi petrol devlerinin
bu yılın ilk çeyreğindeki toplam karı 46,5 milyar dolar oldu.
BP karını en fazla artıran şirket oldu
Bu dönemde, İngiliz petrol şirketi BP karını en
fazla artıran şirket olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın ilk çeyreğinde 4,4
milyar dolar zarar açıklayan şirket, bu yılın aynı döneminde yaklaşık 4,7
milyar dolar kar elde etti.
Geçen yılın ocak-mart döneminde 6,3 milyar dolar
zarar ettiğini açıklayan Rus petrol şirketi Lukoil de bu yılın aynı döneminde
2,1 milyar dolar kar elde ettiğini bildirdi.
Söz konusu dönemde, Saudi Aramco 21,7 milyar dolar,
ExxonMobil 2,7 milyar dolar, Shell 5,7 milyar dolar, Chevron 1,4 milyar dolar,
Rosneft 2 milyar dolar, Eni 1 milyar dolar, Equinor 1,8 milyar dolar ve Total
3,3 milyar dolar kar elde ettiğini açıkladı.
Geçen yılın aynı döneminde bu firmalardan
ExxonMobil, Total, Royal Dutch Shell, BP, Eni, Equinor, Lukoil ve Rosneft
toplamda yaklaşık 17,7 milyar dolar zarar açıklarken, sadece Saudi Aramco ve
Chevron 20,3 milyar dolar net kar elde etmişti.
Shell ve Rosneft΄in geliri azaldı
Petrol devlerinin bu yılın ilk çeyreğindeki toplam
geliri geçen yılın aynı dönemine kıyasla 24 milyar dolar (yüzde 6,6) artışla
yaklaşık 387 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Bu dönemde, Rosneft ve Shell geliri azalan
şirketler arasında yer alırken, gelirini en fazla artıran şirket Saudi Aramco
oldu. Şirket, ilk çeyrek gelirinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,9
artışla yaklaşık 80 milyar dolar olduğunu duyurdu. Saudi Aramco΄yu gelirini
geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 18,2 artırarak 36,4 milyar dolara taşıyan
BP takip etti.
Shell΄in ilk çeyrek geliri, geçen yılın aynı
dönemine kıyasla yüzde 7,2 azalarak yaklaşık 55,6 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşti.
Rosneft ise yılın ilk üç ayında yaklaşık 23,6
milyar dolar gelir etti ancak bu rakam şirketin geçen yılın aynı döneminde
bildirdiği gelirin yüzde 1,19 gerisinde kaldı.
Kaynak AA –Sibel Morrow
Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.
Yıllar | Oca. | Şub. | Mar. | Nis. | May. | Haz. | Tem. | Ağu. | Eyl. | Eki. | Kas. | Ara. |
2024 | 35 | 40 | 27 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2023 | 46 | 37 | 55 | 111 | 55 | 43 | 50 | 52 | 48 | 44 | 24 | 35 |
2022 | 80 | 89 | 110 | 58 | 77 | 91 | 54 | 50 | 49 | 62 | 60 | 59 |
2021 | 34 | 41 | 62 | 51 | 43 | 41 | 36 | 40 | 51 | 59 | 41 | 58 |
2020 | 13 | 7 | 28 | 71 | 51 | 38 | 27 | 14 | 29 | 32 | 41 | 43 |
2019 | 26 | 25 | 25 | 18 | 15 | 27 | 15 | 22 | 24 | 21 | 17 | 20 |
2018 | 17 | 30 | 22 | 13 | 32 | 19 | 20 | 19 | 41 | 43 | 46 | 37 |
2017 | 23 | 17 | 34 | 17 | 23 | 29 | 27 | 27 | 24 | 31 | 28 | 27 |
2016 | 23 | 34 | 21 | 41 | 27 | 29 | 7 | 25 | 13 | 27 | 26 | 26 |
2015 | 18 | 19 | 30 | 25 | 5 | 23 | 21 | 29 | 13 | 21 | 8 | 30 |
2014 | 18 | 13 | 21 | 19 | 18 | 13 | 9 | 15 | 9 | 11 | 22 | 23 |
2013 | 20 | 16 | 23 | 24 | 22 | 29 | 22 | 20 | 17 | 20 | 18 | 23 |
2012 | 22 | 34 | 49 | 30 | 24 | 27 | 26 | 23 | 13 | 17 | 9 | 25 |
2011 | 9 | 6 | 11 | 12 | 8 | 18 | 18 | 8 | 4 | 11 | 18 | 16 |
2010 | 14 | 14 | 15 | 10 | 8 | 7 | 14 | 5 | 12 | 4 | 7 | 26 |
2009 | 16 | 23 | 23 | 17 | 26 | 41 | 51 | 38 | 17 | 28 | 31 | 23 |
2008 | 3 | 5 | 3 | 2 | 2 | 8 | 7 | 11 | 8 | 17 | 28 | 15 |