Ana Sayfa / Mevzuat / PETROL PİYASASI YÖNETMELİKLER
Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin edilen petrol ve madeni yağın doğrudan veya işlenerek güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin gözetimine, denetimine ve yaptırımların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik,
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 04/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununu,
Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,
Başkanlık: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanlığını,
Daire Başkanı: Denetim Dairesi Başkanını,
Daire Başkanlığı: Denetim Dairesi Başkanlığını,
Uzman: Enerji Uzmanını,
Uzman Yardımcısı: Enerji Uzman Yardımcısını,
Akaryakıt: Benzin türleri, nafta (hammadde, solvent nafta hariç), gazyağı, jet yakıtı, motorin türleri, fuel-oil türleri ile biodizeli,
Ham
İlgili mevzuat: Petrol piyasasına ilişkin Kanun, yönetmelik, lisans, tebliğ, genelge ve Kurul kararlarını,
Kullanıcı: Petrol kullanımı yapan gerçek ve tüzel kişileri,
Madeni yağ: Baz yağına veya kimyasal sentez yöntemi ile işlenen maddelere, bazı katkıların ilavesi sonucu, hareketli ve temas halinde olan iki yüzey arasındaki sürtünme ve/veya aşınmayı azaltma veya soğutma özelliğine sahip mamul haline getirilen doğal veya yapay maddeleri,
Petrol: Akaryakıt, ham
Piyasa: Petrolün temini ve satışı, rafinajı, işlenmesi, depolanması, iletimi, ihrakiye teslimi, taşınması, dağıtımı, bayiliği, kullanımı ve bunlarla ilişkili iş ve işlemlerden oluşan piyasayı,
Şahit numune: (Değişik: RG-22/02/2012-28212) Test veya muayene yapılmasının gerekli olduğu hallerde; test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna gönderilen numunenin zayi olması veya test sonuçlarına yönelik herhangi bir itiraz olması durumunda başvurulmak üzere denetimle görevli kişi tarafından alınan ve muayeneyi yapan laboratuvarda uygun koşullarda saklanan numuneyi,
Teknik düzenleme: Petrolün ve madeni yağın, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,
Ulusal marker: Akaryakıta; rafineri çıkışında, gümrük girişinde, sanayide yan ürün olarak veya diğer şekillerde üretilen akaryakıta ise ticari faaliyete konu edilmeden önce eklenecek ve akaryakıtın özelliklerini bozmayacak niteliği haiz kimyasal ürünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Denetimlere İlişkin Usul ve Esaslar
Denetim
Madde 5- Denetim, petrol piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin piyasaya ilişkin faaliyetlerinin ve hesaplarının ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun incelenmesi ve bu kişilerce piyasaya arz edilen petrol ve madeni yağın teknik düzenlemelere uygunluğunun araştırılması; hata, aykırılık, usulsüzlük ve suistimallerin tespit edilmesi halinde ilgili kanunlarda öngörülen gerekli yaptırımların uygulanması suretiyle yapılan çalışmalardır.
Denetimlerin Yürütülmesi
Madde 6- Kurum, piyasa faaliyetlerini kendi personeli veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarından hizmet alımı yoluyla denetime tâbi tutar.
Hizmet alımı yoluyla gerçekleştirilecek denetimlere ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
7, 8 ve 9 uncu maddelerde belirtilen yetki ve yükümlülükler ile 10 uncu maddede belirtilen ilkeler, Kurum adına
Denetlenen Gerçek veya Tüzel Kişilerin Yükümlülükleri
Madde 7- Denetlenen gerçek veya tüzel kişiler;
İşletme, tesis ve yatırımları ile yasal defter kayıtları ve belgelerini Kurum
Piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtianın incelenmesini ve numune alınmasını sağlamakla,
Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından gerekli görülen her türlü bilgi, belge ve defterin aslını ibraz etmekle, istenmesi halinde suretlerini zamanında vermekle ve personelin çalışmasına elverişli bir ortam sağlamakla,
İstenildiğinde yazılı ve/veya sözlü bilgi vermek ve/veya düzenlenen tutanakları imzalamakla,
Hesap, işlem ve mali tabloları ile iç kontrol sistemlerini
yükümlüdür.
Denetlenen gerçek veya tüzel kişiler, gizlilik gerekçesiyle bilgi, belge ve numune vermekten imtina edemez.
Denetim Yapan Kurum Personelinin Yetkileri
Madde 8- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli;
Denetlemekle görevlendirildiği tesis ve işletmeler ile piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtiayı inceleme, bu emtiadan numune alma ve yetkilendirildiği takdirde bu tesis ve işletmeleri Kurul kararı alınıncaya kadar mühürlemeye,
Gerekli görülen her türlü bilgi ve belgeyi isteme, yasal defter kayıtlarını inceleme, bunların suretlerini alma ve yerinde inceleme yapmaya,
Konu ile ilgili yazılı veya sözlü bilgi isteme ve gerekli tutanakları düzenlemeye,
Görevinin gerektirdiği durumlarda, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan bilgi ve belge istemeye,
Görev alanına giren konularda ve ilgili mevzuatın uygulanmasında ortaya çıkan ihtiyaçlar çerçevesinde inceleme ve araştırma yapmaya, görüş ve önerilerini Kuruma sunmaya,
Görevinin gerektirdiği durumlarda, mülki amirler ve emniyet güçleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından yardım istemeye,
yetkilidir.
Denetim Yapan Kurum Personelinin Yükümlülükleri
Madde 9- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli;
İlgili gerçek veya tüzel kişiler tarafından kendisine tevdi edilen defter ve belgeleri işlerinin gerektirdiği süre içerisinde muhafaza ve işin bitiminde iade etmekle,
Denetim faaliyeti dolayısıyla edindiği bilgilerden gizlilik taşıyanları, kanunen yetkili kılınanlardan başkasına açıklamamak ve doğrudan veya dolaylı şekilde kendi veya üçüncü kişiler yararına kullanmamakla,
Defter kayıtları ve belgeler üzerinde incelemenin gereği olan işaretler dışında; şerh, ilave ve düzeltme yapmamakla,
Denetim yaptığı yerlerde, görev ve sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmamak ve yönetime müdahale etmemekle,
yükümlüdür.
Denetimde Uyulacak İlkeler
Madde 10- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli,
Denetim faaliyeti sırasında, sonuçların değerlendirilmesinde ve denetim raporunun hazırlanmasında tarafsız bir bakış açısına sahip olmak,
Dürüstlük ve tarafsızlığını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkan vermemek,
Denetim faaliyetine ilişkin çalışmaların her aşamasında, görevinin gerektirdiği özen ve titizliği göstermek,
Bu Yönetmelikle düzenlenen denetim ilke ve esaslarının yanı sıra genel kabul görmüş denetim ilke ve esaslarına uymak,
Denetim sırasında piyasayı olumsuz yönde etkileyebilecek derecede önem arz eden hususların tespit edilmesi halinde, denetim faaliyetinin sonuçlanmasını beklemeksizin Kurumu derhal bilgilendirmek.
Denetim Yapmakla Görevli Personelin Kendisini Tanıtma Zorunluluğu
Madde 11- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli ile Kurum adına
Yazışma Usulü
Madde 12- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevinin gerektirdiği durumlarda ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile yapacağı yazışmaları ilgili hizmet birim amiri aracılığıyla veya yetkilendirilmesi durumunda doğrudan yapar. Kurum adına
Raporların Sunulması
Madde 13- Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından düzenlenen rapor ile Kurum adına
Yaptırımlar
Madde 14- Kurum personeli ya da Kurum adına