Eylül 10.2024 |
13:42
Dünyanın
en büyük 9 petrol şirketinin yılın ilk yarısında elde ettiği kar, geçen yılın
aynı dönemine kıyasla yüzde 10 azalarak yaklaşık 129,80 milyar dolara geriledi.
9
petrol firmasının bilançolarından derlenen verilere göre, Amerikalı ExxonMobil
ve Chevron ile Hollandalı Royal Dutch Shell, İngiliz bp, Fransız TotalEnergies,
İtalyan Eni, Rus Rosneft, Norveçli Equinor ve Suudi Arabistan΄ın ulusal petrol
şirketi Saudi Aramco΄nun yılın ilk yarısındaki toplam karı 2023΄e göre yaklaşık
yüzde 10 düşüş gösterdi.
Söz
konusu dönemde, Saudi Aramco 56,30 milyar dolar, ExxonMobil 17,46 milyar dolar,
Shell 14,02 milyar dolar, bp 5,47 milyar dolar, Chevron 9,93 milyar dolar, Eni
2,06 milyar dolar, Equinor 4,54 milyar dolar ve TotalEnergies 9,50 milyar dolar
kar elde ettiğini açıkladı.
Geçen
yılın ocak-haziran dönemine kıyasla, Saudi Aramco yüzde 9,1, ExxonMobil yüzde
9,6, Shell yüzde 4,7, bp yüzde 27,5, Chevron yüzde 21,1, Eni yüzde 30,4,
Equinor yüzde 33,1 ve TotalEnergies yüzde 1,4 daha az kar açıkladı.
Saudi
Aramco geçen yılın ilk yarısında 61,96 milyar dolar, ExxonMobil 19,31 milyar
dolar, Shell 14,71 milyar dolar, bp 7,55 milyar dolar, Chevron 12,58 milyar
dolar, Eni 2,96 milyar dolar, Equinor 6,79 milyar dolar ve TotalEnergies 9,64
milyar dolar kar sağlamıştı.
Bu
dönemde, Rusya΄nın en büyük petrol şirketi Rosneft ise karını en fazla artıran
şirket oldu. Şirketin geliri, bu yılın ilk yarısında geçen yıla kıyasla yüzde
30,2 yükselerek 10,52 milyar dolara ulaştı.
Rosneft΄in
geçen yılın ilk 6 ayındaki karı 8,08 milyar dolar olarak kayıtlara geçmişti.
Böylece
2023΄ün ilk yarısında yaklaşık 143,58 milyar dolar civarında net gelir elde
eden firmaların bu yılın aynı dönemindeki net gelirleri ortalama 129,80 milyar
dolar olarak kayıtlara geçti.
6 bin
geminin 600΄ü Rus petrolü taşıyor
Viyana
Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli yaptığı
değerlendirmede, Rus petrol devi Rosneft΄in söz konusu dönemde karını en fazla
artıran şirket olmasının ülkenin içinde bulunduğu savaş durumu ve yaptırımlar
nedeniyle piyasa uzmanlarını şaşırttığını söyledi.
Barkeshli,
petrol ve doğalgaz piyasasındaki payı söz konusu olduğunda Rusya΄nın oldukça
hassas davrandığına işaret ederek, "Aslında ülkenin OPEC+ ittifakına
katılmadan önce bile pazar payını koruma politikası olduğunu fark ettim.
Böylece Rusya, bu payı korumakla kalmayıp, Hindistan başta olmak üzere Asya
pazarına ihracatı artırdı" dedi.
Öte
yandan, Rosneft΄in büyük bir yerel pazara sahip olduğunun altını çizen
Barkeshli, "Şirketin yerel pazar payı bir dönem yaklaşık yüzde 32
civarındaydı. Yani Rosneft, Rusya΄nın yerel pazarında güçlü bir oyuncu olmaya
devam ediyor" diye konuştu.
Barkeshli,
bazı petrol analistlerinin Rusya΄ya uygulanan yaptırımların göz ardı
edilebileceğini savunduğunu belirterek, ABD΄nin Rusya΄nın petrol ve doğal gaz
üretiminden para kazanmasını istemediğini ancak başkanlık seçimlerinden aylar
sonra petrol fiyatlarının fırlamasından da çekindiğini ifade etti.
Rusya΄nın
yaptırımları delmek için İran΄ın uzmanlığından yararlandığını anlatan
Barkeshli, bazı istatistiklere göre, uluslararası sularda hareket eden yaklaşık
6 bin geminin neredeyse 600΄ünün Rus petrolü taşıdığını aktardı.
Barkeshli,
2022΄de Rusya Merkez Bankası tarafından yayımlanan bir raporda Moskova΄nın
savaşın ardından gelen yaptırımlar ve finansal kısıtlamaları öngördüğünü ifade
ederek, şöyle devam etti:
"Bu
da Rusya΄nın petrol ve gaz gelirleri için önceden ileriye dönük bir planlama
yaptığına işaret ediyor. Yine de, yıllar boyunca ABD yaptırımlarını incelemiş
biri olarak, yaptırımların zamanla Rusya΄nın petrol ve doğal gaz üretimini ve
ihracatını kesinlikle yavaşlatacağını düşünüyorum"
OPEC+
üretim kesintilerini uzatma kararı fiyatlardaki düşüşün önüne geçebilir
Norveç
merkezli bağımsız araştırma kuruluşu Rystad Energy Petrol Uzmanı Rohan Goindi
de bu yıl petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün pazarın arz tarafının zayıf
kalmasından ve OPEC ile OPEC dışı ülkelerin büyük ölçüde yeni üretim
artışlarından kaçınmasından kaynaklandığını söyledi.
Goindi,
yılın ilerleyen dönemlerinde ise özellikle Kanada΄nın katkısıyla, OPEC dışı
arzın artacağının öngörüldüğünü ifade etti.
Bu
yılın ikinci yarısında, küresel ham petrol ve kondensat arzının ilk yarıya
kıyasla günlük 450 bin varil artmasının beklendiğini vurgulayan Goindi, aynı
dönemde rafineri işleme miktarının da yaklaşık 1,8 milyon varil artacağının
tahmin edildiğini aktardı.
Goindi,
söz konusu fiyat düşüşünde küresel çapta yaşanan ekonomik zorlukların talebi
zayıflatmasının etkili olduğuna dikkati çekerek, "Çin ve ABD΄den gelen
olumsuz ekonomik veriler zayıf talebe katkıda bulunuyor. Çin΄in ham petrol
ithalatı yıllık bazda düşüş gösterdi ve ülkenin yüksek ham petrol envanterleri,
talebin hala zayıf olduğuna işaret ediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Ancak,
ilerleyen süreçte OPEC+ grubunun üretim kesintilerini uzatma kararının
fiyatların daha fazla düşmesinin önüne geçeceğini belirten Goindi, şunları
kaydetti:
"Irak
ve Kazakistan gibi bazı üyelerin aşırı üretimi, küresel ham petrol arzı
dengesini bozdu. Üretim kesintilerinin bir denge sağlaması beklenirken, yılın
ilerleyen dönemlerinde OPEC dışı üretimin artmasının etkilerini hafifleteceği
öngörülüyor. Petrol piyasasında cansız geçen yaz döneminin ardından, kasım ve
aralıkta mevcut seviyelerden kademeli bir talep artışı bekleniyor. Yıl sonuna
doğru petrol piyasasında arz ve talep dengesinin daralması muhtemel."
cnbce.com
Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.
Yıllar | Oca. | Şub. | Mar. | Nis. | May. | Haz. | Tem. | Ağu. | Eyl. | Eki. | Kas. | Ara. |
2024 | 35 | 40 | 30 | 20 | 32 | 21 | 23 | 29 | 32 | 2 | 0 | 0 |
2023 | 46 | 37 | 55 | 111 | 55 | 43 | 50 | 52 | 48 | 44 | 24 | 35 |
2022 | 80 | 89 | 110 | 58 | 77 | 91 | 54 | 50 | 49 | 62 | 60 | 59 |
2021 | 34 | 41 | 62 | 51 | 43 | 41 | 36 | 40 | 51 | 59 | 41 | 58 |
2020 | 13 | 7 | 28 | 71 | 51 | 38 | 27 | 14 | 29 | 32 | 41 | 43 |
2019 | 26 | 25 | 25 | 18 | 15 | 27 | 15 | 22 | 24 | 21 | 17 | 20 |
2018 | 17 | 30 | 22 | 13 | 32 | 19 | 20 | 19 | 41 | 43 | 46 | 37 |
2017 | 23 | 17 | 34 | 17 | 23 | 29 | 27 | 27 | 24 | 31 | 28 | 27 |
2016 | 23 | 34 | 21 | 41 | 27 | 29 | 7 | 25 | 13 | 27 | 26 | 26 |
2015 | 18 | 19 | 30 | 25 | 5 | 23 | 21 | 29 | 13 | 21 | 8 | 30 |
2014 | 18 | 13 | 21 | 19 | 18 | 13 | 9 | 15 | 9 | 11 | 22 | 23 |
2013 | 20 | 16 | 23 | 24 | 22 | 29 | 22 | 20 | 17 | 20 | 18 | 23 |
2012 | 22 | 34 | 49 | 30 | 24 | 27 | 26 | 23 | 13 | 17 | 9 | 25 |
2011 | 9 | 6 | 11 | 12 | 8 | 18 | 18 | 8 | 4 | 11 | 18 | 16 |
2010 | 14 | 14 | 15 | 10 | 8 | 7 | 14 | 5 | 12 | 4 | 7 | 26 |
2009 | 16 | 23 | 23 | 17 | 26 | 41 | 51 | 38 | 17 | 28 | 31 | 23 |
2008 | 3 | 5 | 3 | 2 | 2 | 8 | 7 | 11 | 8 | 17 | 28 | 15 |